Oto moja praca marzeń. Z takim nastawieniem wchodziłam na pokład MS. Nordnorge ponad 4 lata temu. To był mój pierwszy rejs. Zero oczekiwań, wielka niewiadoma i ogrom strachu, wrzynającego się w żołądek jak drut od stanika w ciało. Oto czarująca lista 10-ciu powodów, dla których jednak było warto. 1. Akademia językowa „Hææ? Kolega z pracy coś do Ciebie mówi, Ty nie rozumiesz. Gorzej, bo po trzeciej kolejce, zaczyna się robić niezręcznie, kiedy dalej nie wiesz, o co mu chodzi. Zawsze się wtedy zastanawiam, czy Norwegowie mają tę moc i potrafią wyczytać z oczu, że nie mam tęczowego pojęcia, o co im chodzi, ale dla własnego spokoju odpowiadam im „okej, okej”. Mimo wszystko jednak uczysz się języka, mówisz coraz więcej i nawet czasem załapiesz jakiś norweski, sprośny żart. 2. Kosmos towarzyski Pierwsze dni na statku to kosmos towarzyski. Twarz — imię, twarz — imię… a w pamięci pozostaje tylko oczy, nos i krzywy uśmiech. Imię wyparowało. Korzystanie z bezosobowej formy „Ej, Ty” też ma swoje granice. Z czasem, szczęśliwie udaje Ci się skojarzyć tych kilka twarzy z imieniem. To są ludzie, z którymi pracujesz, spędzasz wolny czas. Może nawet spotykasz się poza miejscem pracy. Odnajdujesz w nich przyjaciół, kochanków, partnerów. 3. Tam Twój dom, gdzie Twój zadek Możesz mieszkać w każdym zakątku świata. Gdzie chcesz. Słoneczna, brazylijska plaża, Tajlandia czy włoskie Alpy? Paszport jest limitem. Praca w Hurtigruten to system turnusów 22 dni pracy na 22 dni wolnego. Pracownik sezonowy może mieć jeszcze więcej wolnego. Zima to idealny czas na dłuższe wakacje w ciepłych krajach. 4. Na 100% Schodzisz z pokładu i zostawiasz cały ten piracki świat za sobą. Ciałem i duszą wchodzisz na ląd. Masz energię, by dbać o jakość Twojego czasu. Rodzina, Ty, Twoje marzenia. Możesz być na 100% dla tych, których kochasz. Pamiętaj jednak, że im więcej wolnego czasu, tym trudniej go zorganizować, albo raczej siebie zorganizować;) Minuty, godziny uciekają przez palce przy tym, jak się zastanawiasz. 5. W 30 sekund do pracy Wstajesz rano, po omacku zsuwasz się po drabince ze swojej koi i instynktownie znajdujesz włącznik od światła do łazienki. Podgrzewana posadzka mile traktuje ciepłem twoje stopy. Szczotkujesz zęby, myjesz twarz. Ubierasz się i wychodzisz. Jesteś w pracy. Bez przemokniętych butów w deszczowe poranki, korków i śmierdzących smogiem włosów. To jest zaleta, o której zbyt często zapominam. Ile godzin mojego życia rozpływało się w autobusach i korkach. 6. Zarabiasz Jak praca w Norwegii to i zarobek po norwesku. Na statku mieszkasz, nie zużywasz swoich ubrań, nie kupujesz jedzenia. Nie wydajesz kasy na pierdoły, bo nawet nie masz, kiedy i gdzie. No, chyba że zamawiasz przez Internet, wtedy tylko paśne nadgodziny mogą Cię przekonać byś odpuścił. 7. Podziwiasz Norwegię Pływasz wzdłuż najpiękniejszego wybrzeża Europy, jeśli nie świata. Inni płacą za to doświadczenie naprawdę grube pieniądze, Ty to masz w gratisie. Pracujesz i zwiedzasz. Jak Kinder Bueno, idealne połączenie. Norweskie wybrzeże jest Twoje, nie tylko z okna. Możesz dołączyć do wycieczek organizowanych dla gości. Każdego dnia. Warunki są dwa, nie możesz tego robić w godzinach swojej pracy i musi być wolne miejsce. Zależnie od tego, co robisz, twoje godziny pracy mogą być elastyczne, albo nie. Idealne do takich wypraw są nocki. Wtedy cały dzień należy do Ciebie. Pytanie tylko… czy zdążysz się wyspać? This slideshow requires JavaScript. 8. Tęsknota Istnieje tęsknota i tęsknota. Budująca i rujnująca. Częściej się tęskni za kimś niż za czymś. Szczypta tęsknoty za ukochaną osobą nadaje relacji świeżości. Zapobiega rutynie. Oczywiście, że czasem jest ciężko, ale dzięki temu bardziej doceniasz czas spędzany wspólnie. To nie przez tęsknotę związki się rozpadają, ale jej brak świadczy, że coś jest na rzeczy. Koniec końców, fajnie jest przeżywać ten pierwszy pocałunek, na nowo, co kilka tygodni. 9. Dom z widokiem na morze Wiesz co dzieje się za oknem? Morska bryza, spienione fale we wszystkich odcieniach niebieskości, buszujące w nich wieloryby. Surowe skały, kilometry lasów, fiordy. Renifery skubiące porosty na polanie. Nie każdy ma widok z okna na takie coś. Ścielisz kolejne łóżko, serwujesz komuś wino, dopada Cię pesymistyczne zaćmienie umysłu. Masz dość. Od tego masz właśnie okno z widokiem na świat. Żeby nie dać się zwariować. 10. Bo jesteś Ty Dosłownie, Ty. Dużo dowiesz się na swój temat. Jaką siłę, odwagę i nieustraszonego ducha w sobie wysiadujesz. Przetestujesz się w ekstremalnie trudnych warunkach. Mega zmęczenie, zirytowanie, znudzenie. Zobaczysz, że ogarniasz wszystko, nawet kiedy nie masz zielonego pojęcia, o co chodzi. Zdziwisz się jak bardzo można mieć dość ludzi. Wiele razy też się potkniesz, ale wiesz co? Dasz radę!

Dlaczego warto znać historię tego statku? Koń trojański. Parowiec wycieczkowy DS NordNorge został zwodowany w 1924 i początkowo kursował na trasie Narwik-Trondheim, by od 1936 roku objąć tzw. Hurtigruten, czyli pasażerską trasę ekspresową na linii Bergen-Kirkenes. Na swoim pokładzie mógł pomieścić 270 pasażerów.

Wielokrotnie analizowaliśmy sytuację podatkową marynarza pracującego na statku wykorzystywanym w transporcie międzynarodowym. Dzisiaj natomiast zajmiemy się nietypowym przypadkiem w którym polski marynarz wykonuje pracę najemną na statku wiertniczym, który jest zakotwiczony na morzu. Czy w takich okolicznościach sposób rozliczenia uzyskanego dochodu będzie podobny? Czy może należy stosować zupełnie inne przepisy podatkowe? Odpowiedzi na te pytania przedstawiamy w naszym dzisiejszym na platformie lub statku wiertniczym a przepisy umów międzynarodowychJak zawsze w tego typu przypadkach, w pierwszej kolejności, należy sięgnąć do zapisów właściwej umowy międzynarodowej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zgodnie bowiem z art. 4a ustawy PIT przepisy ustawy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Naturalnie podatnik powinien sięgnąć do zapisów tej umowy, która go bezpośrednio dotyczy jednakże na potrzeby naszej analizy będziemy w większości opierać się na postanowieniach modelowej Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, wraz z Protokołami dodatkowymi nr 1 i 2 do tej konwencji, stanowiącymi jej integralną część, sporządzone w Paryżu dnia 14 grudnia 1960 r. ( 1998 nr 76 poz. 490), dalej jako Konwencja OECD, która stanowi podstawę znacznej części umów w sprawie unikania podwójnego zatem z art. 15 ust. 3 Konwencji OECD dochody marynarzy uzyskiwane z tytułu pracy na statkach morskich eksploatowanych w transporcie międzynarodowym mogą podlegać opodatkowaniu w państwie, w którym znajduje się faktyczny zarząd przedsiębiorstwa. W konsekwencji tak uzyskany dochód podlega opodatkowaniu zarówno w państwie rezydencji podatnika (tj. w Polsce) oraz w państwie źródła (tj. w kraju w którym armator ma faktyczny zarząd). W celu eliminowania powstałego podwójnego opodatkowania stosuje się właściwą metodę określoną w konkretnej umowie zawartej przez Komentarzu do art. 8 Konwencji OECD wskazano, że Umawiające się Państwa mogą uzgodnić między sobą zrzeczenie się prawa do opodatkowania dochodu na rzecz państwa, w którym mieści się faktyczny zarząd przedsiębiorstwa eksploatującego statki morskie, statki powietrzne lub barki. Ponadto wskazany art. 15 ust. 3 modelowej Konwencji zakłada, że ustawodawstwo wewnętrzne państwa, któremu przyznano prawo do opodatkowania, zezwala temu państwu opodatkować wynagrodzenie osoby zatrudnionej w danym przedsiębiorstwie, bez względu na jej miejsce praca na platformie lub statku wiertniczym wchodzi w zakres pojęcia transport międzynarodowy?Ważnym jest jednak, że powyższa reguła dotyczy wyłącznie sytuacji gdy praca jest wykonywana na statkach eksploatowanych w transporcie międzynarodowym. Ten fragment powoduje, że kluczowe staje się wyjaśnienie co właściwie oznacza pojęcie „transportu międzynarodowego”.Definicja powyższego pojęcia wskazuje, że jest to wszelki transport statkiem morskim lub statkiem powietrznym, za wyjątkiem wypadku, gdy statek morski lub statek powietrzny jest eksploatowany wyłącznie między miejscami położonymi w Umawiającym się Państwie. Jednocześnie, jak wyjaśnia Komentarz do Konwencji OECD statek morski lub statek powietrzny jest eksploatowany między miejscami położonymi w drugim umawiającym się państwie w ramach danej podróży tylko wówczas, jeżeli miejsce wyjazdu i miejsce przybycia statku morskiego lub statku powietrznego znajduje się w tym drugim umawiającym się państwie. Definicja ta ma zastosowanie także wówczas, gdy podróż statku morskiego lub statku powietrznego między dwoma miejscami położonymi w drugim umawiającym się państwie stanowi część dłuższego kursu takiego statku morskiego lub statku powietrznego, w ramach którego miejsce wyjazdu lub punkt przybycia jest położony poza tym drugim umawiającym się państwem. Przedstawiona reguła opodatkowania koncentruje się zatem na dochodach uzyskiwanych w ramach pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku wykorzystywanego w komunikacji międzynarodowej. W przypadku gdy dana jednostka pływająca nie przemieszcza się na międzynarodowych obszarach morskich to art. 15 ust. 3 Konwencji OECD nie znajdzie konsekwencji co do pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku zakotwiczonego na morzu, który jednocześnie nie jest eksploatowany w transporcie międzynarodowym, odniesienie znajdą przepisy ogólne umowy międzynarodowej zawartej z tym krajem, na którego wodach terytorialnych statek jest opodatkowania dochodówMiejsce opodatkowania dochodów z pracy, zgodnie z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania uzależnione jest nie tyle od podmiotu wypłacającego wynagrodzenie, co od miejsca wykonywania pracy. Zatem, zakres obowiązku podatkowego polskich rezydentów podatkowych wykonujących pracę za granicą modyfikowany jest przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z krajem, w którym praca będzie wykonywana. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii, gdzie uzyskiwane są wynagrodzenia w zamian za świadczoną pracę najemną, ma określenie miejsca jej wykonywania. Za miejsce wykonywania pracy należy uznać zawsze to miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa, kiedy wykonuje pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie. Pierwszeństwo w opodatkowaniu dochodów z pracy najemnej ma zawsze to państwo, w którym praca jest bowiem czytamy w art. 15 ust. 1 modelowej Konwencji OECD wynagrodzenia, pensje oraz inne podobne świadczenia uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z wykonywaniem pracy najemnej podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie. Przykładowy sposób rozliczeniaAby lepiej zrozumieć powyższą szczególną sytuację odnieśmy się do przykładu, który dobrze zobrazuje analizowany przez nas że polski rezydent podatkowy został zatrudniony przez armatora, który ma faktyczny zarząd w Norwegii. Praca jest jednak wykonywana na statku wiertniczym zakotwiczonym na morzu terytorialnym Chin. Czas pobytu na statku nie przekracza 183 dni w ciągu roku pierwszej kolejności należy sięgnąć do polsko-norweskiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zgodnie z art. 14 ust. 3 umowy bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, wynagrodzenie uzyskane w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa, może być opodatkowane w tym Państwie. Jednakże w myśl art. 3 ust. 1 lit. g) umowy określenie "transport międzynarodowy" oznacza wszelki transport statkiem morskim lub statkiem powietrznym, za wyjątkiem przypadku, gdy statek morski lub statek powietrzny jest eksploatowany wyłącznie między miejscami położonymi w Umawiającym się naszym przykładzie podatnik wykonuje pracę na statku wiertniczym, który nie jest wykorzystywany w komunikacji międzynarodowej, co oznacza, że polsko-norweska umowa nie znajdzie zastosowania. Należy bowiem w tym przypadku sięgnąć do umowy zawartej z tym krajem w którym praca jest faktyczne wykonywana, a więc do polsko-chińskiej konwencji w sprawie unikania podwójnego myśl art. 3 ust. 1 lit. b) umowy poprzez Chiny rozumie się użyte w znaczeniu geograficznym terytorium Chińskiej Republiki Ludowej, włączając jej obszar morski, na którym stosowane jest chińskie prawo podatkowe. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. umowy pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiąga z pracy najemnej, będą podlegać opodatkowaniu tylko w Polsce, chyba że praca wykonywana jest w Chinach. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w także zwrócić uwagę na art. 15 ust. 2 umowy, który podaje, że bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w Chinach, będą podlegać opodatkowaniu tylko w Polsce, jeżeli: a) odbiorca przebywa w Chinach łącznie przez okres lub okresy nie dłuższe niż 183 dni podczas danego roku kalendarzowego i b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w jego imieniu, który nie ma w Chinach miejsca zamieszkania lub siedziby, oraz c) wynagrodzenia nie są wypłacane przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w Chinach. Przyjmując, że podatnik pracował na statku krócej niż 183 dni w roku, a norweski pracodawca nie ma ani siedziby ani też zakłady czy stałej placówki w Chinach to wszystkie powyższe warunki są spełnione łącznie. Powoduje to, że praca najemna wykonywana na statku zakotwiczonym na chińskich wodach terytorialnych będzie opodatkowania wyłącznie w Polsce. W takim przypadku nie dochodzi do podwójnego stanowisko wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z nr ITPB2/415-929/11/ marynarze wykonujący pracę na statkach wiertniczych zakotwiczonych na morzu muszą pamiętać, że w takim przypadku nie znajdą zastosowania przepisy odnoszące się do opodatkowania pracy wykonywanej w ramach transportu międzynarodowego. W konsekwencji badać należy miejsce faktycznego wykonywania pracy najemnej, co z kolei prowadzi do wniosku, że zastosowanie znajdzie ta umowa międzynarodowa, która jest zawarta z krajem na terenie wód terytorialnych statek jest KrólczykPrawnik ZarządzającyKancelaria Prawna Griffin

praca w norwegii na statku